Prof Acemoğlu’ndan Trump’a uyarı: Pirus Zaferi
Ünlü ekonomist Daron Acemoğlu, ABD Başkanı Trump’ın gümrük tarifeleri ve müttefik ülkelere yönelik siyasetlerinin kısa vadede cari açığı kapatabileceğini lakin bu durumun ABD iktisadı için bir “Pirus zaferi” olabileceğini söyledi.
KARA’dan BERFU KARGI’nın haberi şöyle:
Massachusetts Institute of Technology (MIT) öğretim üyesi ve Nobel ödüllü iktisatçı Prof. Dr. Daron Acemoğlu, ABD Lideri Donald Trump’ın iktisat siyasetlerini eleştiren dikkat alımlı bir değerlendirmede bulundu. Acemoğlu, X (eski ismiyle Twitter) platformunda yaptığı paylaşımda, Trump’ın uyguladığı gümrük tarifeleri, NATO üzere ittifaklara yönelik çıkışları ve ülke içindeki kurumsal yapıyı zayıflatan adımlarının, ABD iktisadının temel istikrarlarına ziyan verdiğini söyledi.
Acemoğlu, paylaşımında şu tabirleri kullandı:
“Cari açık = finans hesabı fazlası. ABD’nin cari açığı, büyük ölçüde ABD varlıklarının (tahviller, özel borçlanma araçları, pay senetleri) yabancılar için inançlı ve likit olması nedeniyle mümkün. Lakin Trump’ın tarifeleri, müttefiklere atakları ve ABD kurumlarını sarsan siyasetleri, bu varlıkları daha az inançlı hale getiriyor. Bu durumda finans hesabı berbatlaşacak, cari açık kapanacak. Trump için zafer — fakat bir Pirus zaferi.”
CARİ AÇIK NEDEN VAR, NEDEN KAPANIR?
Acemoğlu’nun açıklamasında dikkat çektiği üzere, ABD’nin yıllardır yüksek cari açık vermesinin temel nedeni, yabancı yatırımcıların Amerikan varlıklarını inançlı bulması. Bu itimat sayesinde ABD’ye daima sermaye girişi olurken, ülke dış ticarette açık verse bile bu açık finanse edilebiliyor.
Ancak Trump’ın ticaret savaşları, memleketler arası kurallara karşı tavrı ve kurumlara olan inancı zedeleyen açıklamaları, bu itimat ortamını sarsıyor. Yatırımcılar Amerikan varlıklarını daha riskli görmeye başladıklarında, ABD’ye sermaye akışı azalabilir. Bu durumda finans hesabındaki fazla düşer ve iktisat kendini dengelemek için cari açığı kapatmak zorunda kalır.
“ZAFER” ÜZERE GÖRÜNEN BİR UYARI
Trump, uzun müddettir ABD’nin dış ticaret açığını bir “kayıp” olarak tanımlıyor ve bunu düşürmeyi politik bir öncelik olarak sunuyor. Acemoğlu ise, bu gayeye ulaşmanın iktisada itimadı yıkarak, yani bedeli çok ağır bir yoldan gerçekleşebileceği ikazında bulunuyor. İktisat literatüründe sık kullanılan bir tabir olan “Pirus zaferi”, bir savaşın kazanılmış üzere görünse de kaybedilene eş paha bedellerle sonuçlanması manasına geliyor.
