FÖŞ’ten Günün Analizi:  Gelişen Piyasalara para girecek mi?

Canlarım ve Cananlarım, Azılı can düşmanlarım.

Naçiz kulunuz FÖŞ yakın vakitte Yapay Zeka kullanmaya başladı.  Bir müddetliğine makale köşemde size ChatGPT’yle (Çet) deneyimimi yansıtacağım.  Formülüm şu. Bir mevzuda Google arama motoru ile ayrıntılı tarama yaparak, başımdaki soruya yanıt arıyorum. Seçtiğim haberleri sırlayıp, Çet’ten bir tahlil yapmasını istiyorum. Çıkan sonucu değerlendirip, beğenmediğim noktalarda ben devreye giriyorum.

Bu ikinci deneyimimde Gelişen Piyasalara bu yıl para girecek mi sorusuna karşılık aradım.  Zira, Türkiye açısından döviz kuru ve dış finansman bağlamında en kritik soru bu.  Doğal olarak, Türkiye’nin kendine has kaideleri, örneğin Erdoğan’ın Kürtlerin problemlerini çözen bir anayasaya CHP’yi de dahil edip etmeyeceği sorusu ve enflasyonun seyri de sıcak para girişini etkileyecek. Lakin, benim deneyimime nazaran, para girişlerini öncelikle o varlık sınıfına gösterilen global ilgi belirler.

Şimdi Çet’le yaptığımız ortak tahlile geçelim:

Bank of America: Gelişmekte Olan Piyasalar Çıkışa Geçiyor

Yatırımcılar için bir sonraki boğa piyasasının adresi gelişmekte olan piyasalar olabilir. Bank of America stratejistlerine nazaran, zayıflayan dolar, ABD tahvil getirilerinde doruğa yaklaşılması ve Bilhassa Çin iktisadında toparlanma sinyalleri, bu piyasalardaki varlıkları cazip hale getiriyor.

Bank of America Küresel Araştırmalar grubundan Michael Hartnett’in müşterilere gönderdiği notta, “Zayıflayan dolar ve sabit kalan faiz ortamında gelişmekte olan piyasa paylarından daha yeterli performans gösterecek bir varlık sınıfı yok” denildi. Hartnett, MSCI Gelişmekte Olan Piyasalar (EM) Çin Hariç endeksinin son bir ayda %20 artış gösterdiğine dikkat çekti ve endeksin 20 yıllık yatay banttan çıkmak üzere olduğunu vurguladı.

2025 yılında dolar endeksi şimdiye kadar %7’den fazla gerilerken, analistler bu düşüşü Trump idaresinin uyguladığı gümrük tarifelerinin ABD iktisadına yansımaları nedeniyle Fed’in faiz indirme ihtimaline bağlıyor. Düşük faiz ekseriyetle mahallî para ünitesinin paha kaybına neden olur ve bu durum yatırımcıları daha yüksek getiri sunan piyasalara yönlendirir.

Doların zayıflaması, gelişmekte olan piyasalara sermaye akışlarını artırabilir. Bunun yanında, Bank of America analistleri 30 yıllık ABD tahvil getirisinin %5’in üzerine çıkmasını beklemiyor. Bu düzey ruhsal açıdan değerli bir eşik olarak kabul ediliyor. Daha yüksek tahvil getirileri, gelişmekte olan piyasa para ünitelerini zayıflatabilir ve borçlanma maliyetlerini artırabilir.

Franklin Templeton’ndan gelen bir öbür tahlilde ise gelişmekte olan piyasa pay senetleri, “yeterince sahiplenilmeyen, az paha biçilen ve takdir edilmeyen” bir varlık sınıfı olarak tanımlandı. Şirketin görüşüne nazaran, bu paylar yıl başından bu yana ABD paylarına nazaran daha uygun performans gösterdi. iShares MSCI EM ex-China ETF %8’den fazla artış gösterirken, S&P 500 %0,6 artışta kaldı. Hong Kong borsasının öncü göstergesi Hang Seng endeksi ise %16 artış kaydetti.

Franklin Templeton analistleri, bu farklı performansın nedenlerini açıklarken, gelişmekte olan iktisatların siyaset esnekliğine ve İç talebin Trump tarifelerine karşı dengeleyici tesirine dikkat çekti. Bu ögeler, gelişmekte olan piyasaların hem risk hem de getiri açısından cazip hale getirdi.

Çin iktisadında toparlanma beklentileri de artıyor. ABD ile Çin ortasında bu hafta başlarında ilan edilen 90 günlük gümrük ateşkesinin akabinde Goldman Sachs, Çin için yıllık ekonomik büyüleme beklentisini yükseltirken, Tayvan, Kore ve Vietnam için de daha optimist iddialar yayınladı.

Bloomberg:  Çin dezenflasyon yayacak, Gelişen Ekonomiler faiz indirecek

Bloomberg’e nazaran, Çin’in ABD’ye ihracatı Nisan’da yıllık bazda %21 düşüş gösterdi. Lakin Çinli şirketler, bu kaybı öbür pazarlarla telafi etmeye başladı. Bu yine dağılım, gelişmekte olan ekonomilere yönelen ucuz Çin malları sayesinde bu ülkelerde enflasyon baskısını azaltabilir.

Principal Asset Management ve Barclays üzere fon yöneticileri, bu dezenflasyon dalgasının gelişmekte olan piyasalarda uzun vadeli tahviller için destekleyici olduğuna inanıyor. Barclays, Malezya, Brezilya ve Güney Afrika’nın Çin ithalatına en fazla bağımlı ülkeler olduğunu belirterek bu ülkelerin tahvillerinin daha fazla yarar göreceğini belirtiyor.

Ayrıca, Asya’daki kimi merkez bankalarının faiz indirimi için alanının artması da tahvilleri cazip hale getiriyor. M&G ve MFS üzere kuruluşlar Asya tahvillerinde konumlarını artırıyor. MFS portföy yöneticisi Ward Brown, “ABD doları zayıflarken merkez bankaları bu fırsatı faiz indirimleri için kullanacak” diyor.

Olumsuz görüş de IIF’ten:  Birinci çeyrekte  Gelişen Piyasalara taze para girmedi

Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) tarafından yayınlanan son raporlarda, bu sermaye akımlarının dengeyi kaybettiği belirtiliyor. 2025 yılının birinci çeyreğinde gelişmekte olan piyasalar tahvillerine 9,7 milyar dolar sermaye girişi olurken, bu fiyatın 10,6 milyar dolarlık kısmı sadece Çin’e yöneldi. Çin hariç tutulduğunda bu piyasalardan net çıkış 900 milyon dolar oldu.

Aynı devirde gelişmekte olan piyasa paylarından 9,9 milyar dolarlık çıkış kaydedildi. Bu da yatırımcı hassaslığında önemli bir bozulmaya işaret ediyor.

IIF, bu durumun klasik krizlerden farklı olduğunu, zira bunun dışsal bir şok değil, “yapısal amaçlı kasıtlı bir siyaset tercihinin sonucu” olduğunu belirtiyor. Sermaye, getiri, likidite ve makro istikrar istikrarına odaklanıyor.

Sonuç

Türkiye’de İmamoğlu krizinde sonra kaçan sıcak paranın eşzamanlı olarak  küresel risk iştahının azalmasından etkilendiğini görüyorum.  O günden bu yana, global risk iştahı yine yükselişe geçerek Çin haricinde Gelişen Piyasalara yönlendi. Dolar Endekisinin yıl boyunca zayıf seyretmesi fikri bana da cazip geliyor, ancak bunu maliyeti ABD 10 yıl vadeli devlet tahvili getirilerinin %5’in çok üstüne çıkması olabilir.   Bu durumda, para Türkiye üzere cari açığı dar ve para ünitesini güçlü tutmakta kararlı ülkelere yönelebilir.

Nihayetinde, tahlilde politik gelişmeleri hiç bir vakit göz gerisi etmemek gerekir. Türkiye açısından bu bir risk de, fırsat da olabilir. Şayet Erdoğan İmamoğlu   operasyonunu iş dünyası ve  Özel’e de genişletmek niyetindeyse, küresel fonları Türkiye konumu  almaya ikna etmek çok sıkıntı olacak. Karşı tez olarak, AKP-MHP-DEM Parti ortasında yeni anayasa pazarlıkları başlarken, CHP’ye operasyonun daha sonraki yıllara öteleneceği optimist senaryo yatıyor. Bu senaryoda, hem Gelişen Piyasalara yönelik risk artışının yükselmesi, hem de yeni bir kıssadan fayda görürüz.

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Abonelik şartları için bize e-mail atın: [email protected]