Alman partiler 500 milyar Euro harcama paketi üzerinde anlaştı

Almanya’da Toplumsal Demokratlar ve muhafazakarlar hükümet kurma görüşmelerinde parlamentoya borç freni ıslahatı önermeyi kabul etti. Islahat, ABD’nin geri çekilmesi nedeniyle savunma harcamalarını artırmayı amaçlıyor. Partiler ayrıyeten altyapı harcamaları için 500 milyar avroluk bir fon öneriyor.

Salı günü Almanya’nın bir sonraki hükümetini kurmayı uman partiler, savunma gücünü yenilemek ve büyümeyi canlandırmak için 500 milyar avroluk bir altyapı fonu oluşturmayı ve sıkı borçlanma hudutlarını elden geçirmeyi kabul etti.

Geçtiğimiz ay yapılan seçimlerin akabinde koalisyon kurmak için görüşmelerde bulunan Friedrich Merz’in muhafazakarları ve Toplumsal Demokratlar (SPD), tekliflerini önümüzdeki hafta Alman parlamentosuna sunacak. Almanya’nın mümkün bir sonraki şansölyesi Merz, Donald Trump’ın Beyaz Saray’a dönmesinin transatlantik ittifakı kaosa sürüklemesinden sonra fırsatı kıymetlendirdi ve Avrupa’nın kendi savunmasını güçlendirmesi için aciliyetin altını çizdi. Ekonomistler ve yatırımcılar,  özel dal yatırımlarını ve son iki yıldır daralan bir ekonomiyi desteklemek için Almanya’yı anayasal olarak garanti altına alınmış “borç freni” olarak bilinen devlet borçlanma limitlerini yine düzenlemeye çağırdı. Islahat, 2008 global mali krizinden sonra uygulanan ve birçok kişinin o vakitten beri modası geçmiş olarak eleştirdiği ve Almanya’yı mali bir darboğaza sokan borçlanma kurallarının geri alınması manasına gelecek.

“Kıtamızda özgürlüğümüze ve barışımıza yönelik tehditler göz önüne alındığında, artık savunmamız için ne gerekiyorsa yapmalıyız,” dedi uhafazakarlarının lideri Merz. “ABD’nin gelecekte karşılıklı ittifak yükümlülüklerimize bağlı kalmaya devam edeceğine güveniyoruz. Lakin ulusal ve Avrupa savunması için harcanacak fonların  önemli ölçüde genişletilmesi gerektiğini de biliyoruz.”

Haber üzerine avro üç aylık tepeye ulaştı, Alman devlet tahvili vadeli süreçleri keskin bir biçimde düştü, pay senedi vadeli süreçleri ise yükseldi. Avrupa savunma şirketi payları, bölge genelinde harcamaları artırma ivmesi kazandıkça son günlerde yükseldi.

Deutsche Bank Research’ün baş ekonomisti Robin Winkler, “Bu mevzuda daha fazla netlik sağlanması ve birtakım uygulama risklerinin farkında olunması kaydıyla, mutabakatın Alman savaş sonrası tarihindeki en değerli  paradigma değişimlerinden biri olduğuna inanıyoruz,” dedi. “2026 için %1,0’lık büyüme iddiamız için artık manalı bir üst taraflı risk olduğu açık.”

Merz, CDU/CSU ve SPD parlamento kümesinin önümüzdeki hafta Bundestag alt meclisine, savunma harcamalarının borç freninden muaf tutulması için anayasayı değiştirmek üzere bir önerge sunacağını söyledi. Uzmanlardan oluşan bir komite, yatırımları kalıcı bir formda artırmak için borç frenini modernize etmek üzere farklı bir teklif geliştirecek.

Borç frenini değiştirmek ve özel bir fon oluşturmak için üçte iki çoğunluk gerekiyor. Muhafazakarlar ve SPD, geçen ayki seçimlerde güçlenen çok sağ ve çok sol partilerin yeni parlamentoda engelleyici bir azınlığa sahip olacağı için, topla ördek parlamentoda maddeyi geçirmek için ivedi ediyor. Borç freni ıslahatını tamamlamak için dayanağına ihtiyaç duyulan Yeşiller partisi, teklifleri inceleyeceğini söyledi fakat kesin bir taahhütte bulunmadı.

IMK enstitüsünden Sebastian Dullien, “Özel altyapı fonu ve borç freni ıslahatı hakkındaki  görüşmelerinin sonucu gerçek bir oyun değiştirici” dedi. “Bu başarılı olursa, Alman ekonomisindeki sakinliğin süratle üstesinden gelinmesi mümkündür. Yalnızca ivedilikle gereksinim duyulan yatırımlar yapılacağı için değil, birebir vakitte genel ruh halinin kıymetli ölçüde değişmesi olası olduğu için de. Almanya bir sefer daha ekonomik ve askeri olarak harekete geçme yeteneğine sahip.”

Merz, Ukrayna’ya 3 milyar avrodan fazla ek yardım konusunda görüşmek üzere Çarşamba günü vazifeden ayrılan SPD Şansölyesi Olaf Scholz ile görüşeceğini söyledi.  “Avrupa tarihi değişimlerin ortasında,” dedi ING’de global makro yöneticisi Carsten Brzeski. “Son birkaç gündeki gelişmeler, bir sonraki Alman hükümetini ekonomik kalkınmayı ateşleyecek bir mali paket açıklayarak tarihi bir atılım yapmaya itti.”

Eğer paket yasalaşırsa, 2026 yılından başlayarak Türkiye’nin Almanya’ya ihracatında da   gözle görülür bir artış beklenebilir.