FT: İsrail’in İran’ı İşgal Edebilecek Kapasitesi var mı?
İsrail ve İran ortasında süregelen tansiyon, askeri kapasite karşılaştırmalarını daha da kritik hale getiriyor. 2023 yılına ilişkin datalar, iki ülke ortasındaki savunma yapılarının derin biçimde farklılaştığını ortaya koyuyor. Grafiksel tahlillerde öne çıkan başlıklar, askeri harcamalardan işçi sayılarına, hava araçlarından donanma gücüne kadar geniş bir yelpazede bedellendiriliyor.
Savunma Bütçesi ve İşçi Gücü
| Kategori | İsrail | İran | Açıklama |
|---|---|---|---|
| Savunma Bütçesi | 19.25 milyar $ | 7.4 milyar $ | İsrail’in askeri harcamaları İran’ın yaklaşık 2.6 katı düzeyinde. Bu bütçe farkı, yüksek teknolojili sistemlerin tedarikine imkan sağlamaktadır. |
| Aktif Askeri Personel | 169.500 kişi | 610.000 kişi | İran, insan gücü açısından bariz biçimde önde. Sayısal üstünlük, kara savaşlarında potansiyel avantaj sağlayabilir. Lakin çalışanın eğitimi ve donanımı bu farkı azaltabilir. |
Hava Gücü
| Sistem | İsrail | İran | Açıklama |
|---|---|---|---|
| Savaş ve Taarruz Uçakları | 340 | 288 | İsrail, F-15, F-16 ve F-35 gibi platformlarla üstünlük sağlamaktadır. İran’ın filosunun kıymetli bir kısmı yaşlıdır ve modernizasyon eksikliği dikkat çekmektedir. |
| Taarruz Helikopterleri | 46 | 50 | Sayıca denk görünse de İsrail’in Apache üzere aktif sistemlere sahip olduğu bilinmektedir. |
| Hava Platformlarının Kalitesi | Üst seviye sistemlerle donatılmış İsrail hava kuvvetleri, hava üstünlüğü için değerli bir avantaja sahiptir. İran ise ekseriyetle savunmaya odaklı bir yapı sürdürmektedir. |
Kara Gücü
| Sistem | İsrail | İran | Açıklama |
|---|---|---|---|
| Tanklar | 400 | 1.593 | İran, sayısal olarak 4 kata yakın bir üstünlük sergiliyor. Lakin tankların birden fazla Sovyet devrinden kalma. İsrail ise Merkava serisiyle daha çağdaş bir yapı sunmaktadır. |
| Zırhlı Araçlar | 790 | 1.250 | Sayısal fark, İran lehine. Ama İsrail’in etkin savunma sistemleriyle entegre araçlara sahip olduğu bedellendiriliyor. |
| Çekili Topçu Sistemleri | 171 | 2.059 | İran’ın topçu üstünlüğü dikkat çekiyor. Lakin bu sistemlerin hareket kabiliyeti, hassasiyet düzeyi ve elektronik dayanak donanımları konusunda eksikler barındırdığı düşünülüyor. |
Deniz Gücü ve Donanma
| Sistem | İsrail | İran | Açıklama |
|---|---|---|---|
| Küçük Savaş Gemileri | 51 | 200 | İran, Basra Körfezi’nde geniş bir donanma varlığına sahip. İsrail ise Doğu Akdeniz’de konumlanan sonlu fakat ileri teknolojiye sahip deniz ögeleriyle faaliyet göstermektedir. |
| Denizaltı Varlığı | 5 (taarruz denizaltısı) | 1 | İsrail’in Dolphin sınıfı denizaltıları stratejik caydırıcılık sağlamaktadır. İran’ın bu alanda etkisiz olduğu düşünülmektedir. |
Genel Değerlendirme
İki ülke ortasındaki askeri istikrar, net bir sayısal üstünlük ile besbelli bir teknolojik avantajın karşı karşıya geldiği bir tablo sunmaktadır:
İran, kara kuvvetleri ve işçi sayısı açısından büyük bir üstünlük barındırıyor. Bu güç, konvansiyonel savaş senaryolarında avantajlı olabilir. Fakat bu yapı, çağdaş savaşların dinamiklerine tam olarak ahenk sağlayamamaktadır.
İsrail, daha küçük lakin son derece sofistike ve yüksek eğitimli bir askeri yapıya sahiptir. Bilhassa hava ve elektronik harp sistemlerinde sağlanan teknolojik derinlik, caydırıcılığın temelini oluşturmaktadır.
İran’ın sayıca çok olduğu birçok sistemin bakım durumu ve operasyonel kapasitesi belirsizliğini korumaktadır. İsrail ise dış tedarik zincirleri ve yerli savunma sanayi dayanağıyla süreklilik sağlayabilmektedir.
Asimetrik savaş, hava üstünlüğü ve hassas güdümlü mühimmat kapasitesi üzere parametrelerde İsrail besbelli avantaj sağlamaktadır. İran’ın bu farkı kapatmak için drone ve balistik füze üretimini artırdığı gözlemlenmektedir.
Bu istikrar, mümkün bir direkt çatışmada İsrail’in kısa vadeli üstün hava ve teknoloji gücünü, İran’ın ise uzun vadeli direnç kapasitesini öne çıkaran bir denklem yaratmaktadır. Stratejik sonuçlar, sadece askeri envantere değil, istihbarat, elektronik savaş kapasitesi ve memleketler arası takviye ögelerine da bağlıdır.
