Trump’tan AB’ye Yönelik Gümrük Resti: Etkilenecek Ürünler Nelerdir?
Trump’tan AB’ye Yönelik Gümrük Resti: Yüzde 50’lik Tarife Gündemde
ABD Başkanı Donald Trump’ın Avrupa Birliği’ne (AB) yönelik 50 oranındaki gümrük tarifesi tehdidi, transatlantik ticaret ilgilerinde yeni bir tansiyon dalgasını tetiklemiştir. 1 Haziran 2025 prestijiyle yürürlüğe girmesi planlanan bu tek taraflı adımın, Brüksel tarafından sert biçimde karşılandığı gözlemlenmektedir. AB Komisyonu’nun ticaretten sorumlu üst seviye yetkilisi Maros Sefcovic, toplumsal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada, “AB’nin, karşılıklı hürmete dayalı bir ticaret anlayışı dışında rastgele bir yaklaşıma boyun eğmeyeceği” tarafında ileti vermiştir.
Trump: “Anlaşma Peşinde Değilim, Kararımızı Verdik”
Başkan Trump’ın kelam konusu tehdidi, kendi toplumsal medya platformu Truth Social üzerinden duyuruldu. Paylaşımda, AB ile yürütülen ticaret görüşmelerinin “bir yere varmadığı” belirtilmiş ve bu nedenle yüzde 50’lik ek gümrük tarifesinin 1 Haziran prestijiyle devreye alınmasının “önerildiği” tabir edilmiştir. Trump, bahisle ilgili olarak Oval Ofis’te yaptığı açıklamalarda da benzeri bir tavrı yinelemiş ve “Ben bir muahede aramıyorum. Muahedeyi belirledik; yüzde 50.” formunda tabirler kullanmıştır.
İlaç ve Araba Kesimleri Birinci Etkilenecek Alanlar Arasında
Tarife uygulamasının en fazla tesir yaratacağı alanların başında ilaç ve otomotiv bölümü gelmektedir. ABD, 2024 yılında Avrupa’dan toplam 127 milyar dolarlık ilaç ithalatı gerçekleştirmiştir. Bu ithalatın büyük kısmı, Avrupa merkezli üreticiler tarafından sağlanan tanınan tedavi eserlerinden oluşmaktadır. Ortalarında zayıflama ilacı Ozempic, kan sulandırıcı Eliquis ve HPV aşısı Gardasil’in bulunduğu eserlerin, bu tarifeden direkt etkilenmesi beklenmektedir. Bu durumun, sıhhat sigorta şirketlerinin ödeme siyasetlerini ve tüketici erişimini zorlaştırabileceği söz edilmektedir.
Otomotiv bölümünde ise Alman üreticilerin maksat alındığı gözlemlenmektedir. Volkswagen, Mercedes ve Audi üzere markaların ABD pazarındaki satışlarının fiyat baskısı altına gireceği düşünülmektedir. Örneğin, 2025 model Volkswagen Jetta’nın liste fiyatı 22.495 dolar iken, yüzde 50’lik tarife sonrası bu sayının 33.742 dolara kadar çıkabileceği hesaplanmaktadır. Trump idaresi daha evvel yabancı arabalara yüzde 25 oranında vergi getirmişti. Yeni verginin bu orana ekleneceği ya da yerine geçeceği şimdi netlik kazanmamıştır.
Lüks Tüketim Eserleri, Şarap ve Uçaklar da Listede
Trump’ın tarife kararı, lüks tüketim eserlerinden şarap ve parfümlere kadar birçok kategoride fiyat artışına neden olabilecektir. Örneğin, Fransa’nın Reims kentinde üretilen Veuve Clicquot marka bir şişe şampanyanın şu anki 55 dolarlık fiyatının, tarifenin büsbütün yansıtılması halinde 82 dolara kadar yükselebileceği öngörülmektedir.
Fransa menşeli parfümlerde de emsal bir fiyat artışı beklenmektedir. Örneğin, Fragonard markasına ilişkin “Grain de Soleil” isimli parfümün ABD’deki satış fiyatının 95 dolardan 142 dolara çıkabileceği bedellendirilmektedir. Bu durumun, bilhassa parfüm ve kozmetik eserleri ithalatında önemli bir daralma yaratabileceği söz edilmektedir.
Lüks moda dalında de Fransız markası Hermes’in eserleri direkt etkilenmektedir. Halihazırda 13.100 dolara satılan Hermes Lindy Küçük Touch model çantanın, tarifelerin tesiriyle 19.650 dolara kadar yükselebileceği varsayım edilmektedir. ABD’de bu segmentte yer alan tüketicilerin fiyat artışına nasıl reaksiyon vereceği, bölümdeki arz-talep istikrarının şekillenmesini belirleyecektir.
Ayrıca, Avrupa merkezli uçak üreticisi Airbus’un ABD ile olan iş münasebetleri de bu karardan etkilenmektedir. Toulouse merkezli firmanın CEO’su Guillaume Faury, CNBC’ye verdiği demeçte, tarifelerin artması halinde şirketin önceliğini ABD dışı müşterilere kaydırabileceğini belirtmiştir. Bu doğrultuda, American Airlines ve Delta üzere büyük Amerikan hava yolu şirketlerinin siparişlerinin ertelenebileceği ya da iptal edilebileceği tabir edilmektedir.
Tarifelerin Uygulanması Halinde Çin’den Bile Yüksek Vergi Oranı Gündeme Gelecek
AB yetkilileri tarafından yapılan teknik değerlendirmelerde, kelam konusu tarifelerin hayata geçirilmesi durumunda, AB’nin ABD’ye ihracatında Çin’den daha yüksek bir vergi oranına maruz kalacağı hesaplanmaktadır. Çin’in ABD ile olan son müzakerelerinde birtakım gümrük vergilerinin düşürülmüş olması, Avrupa için oluşacak oransal farkı daha da bariz hale getirmektedir.
Bu bağlamda, yüz milyarlarca dolarlık AB ihracat kaleminin bu vergiden etkilenmesi beklenmektedir. Otomotiv, makine, ilaç ve kimya bölümlerinin en büyük risk altında bulunan bölümler ortasında yer aldığı tabir edilmektedir. Kelam konusu bölümlerdeki ana ihracatçılar olan Almanya, Fransa, Hollanda ve İtalya üzere ülkelerde ekonomik büyüme üzerindeki baskının artabileceği iddia edilmektedir.
AB Üye Ülkelerinden Ortak Tutum: Tansiyon İstenmemekte, Lakin Kararlılık Vurgulanmakta
Trump’ın bu çıkışına, Avrupa’nın önde gelen hükümet temsilcilerinden reaksiyonlar gelmiştir. Almanya Ekonomi Bakanı Katherina Reiche tarafından yapılan açıklamada, Avrupa Komisyonu’nun ABD ile müzakere yoluyla bir tahlile ulaşması için “her şeyin yapılması gerektiği” belirtilmiştir. Fakat Reiche, müzakerelere karşın AB’nin stratejik çıkarlarından taviz vermeyeceği iletisini da dolaylı olarak vermiştir.
Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Saint-Martin ise daha direkt bir telaffuz tercih etmiş ve blokun “gerilimi tırmandırmak yerine yatıştırmayı” tercih ettiğini, lakin gerektiğinde cevap vermeye hazır olduğunu açıklamıştır. Bu tabirler, Avrupa başşehirlerinde ortak bir çizginin izlendiğini, fakat karşı karşıya kalınan tehdidin küçümsenmediğini ortaya koymaktadır.
