ANALİZ: Para Nereye Gidiyor? (İş Yatırım)
Yatırım Eğilimlerinde Değişim: TL’ye İnanç Artarken Para Piyasası Fonlarına Rekor Giriş
28 Nisan–2 Mayıs haftasına ait finansal datalar, yatırımcı davranışlarında besbelli bir istikamet değişimini ortaya koydu. Yabancı yatırımcıların borsaya hudutlu da olsa ilgisinin arttığı gözlemlenirken, döviz piyasasına olan yönelimin durduğu ve bilhassa para piyasası fonlarına güçlü bir giriş yaşandığı belirtildi. Tıpkı periyotta borçlanma araçlarına yönelik ilgi hudutlu kalırken, Merkez Bankası rezervlerinde mütevazı bir toparlanma kaydedildi. İş Yatırım ekonomisti Dağlar Özkan tarafından yapılan değerlendirmede, genel görünümün panik oluşturacak bir tablo sergilemediği tabir edildi.
Yabancı Girişi Sonlu Kalsa da Olumlu Sinyaller Alındı
Yabancı yatırımcıların Borsa İstanbul’daki pay senetlerine üç hafta üst üste giriş yaptığı kaydedildi. Son haftada yaklaşık 170 milyon dolarlık girişle birlikte toplamda 550 milyon dolara ulaşan girişin, dönemsel şartlar dikkate alındığında olumlu bir sinyal olarak değerlendirildiği aktarıldı. Buna rağmen, devlet iç borçlanma senetlerinden (DİBS) yaklaşık 1 milyar dolarlık çıkış yaşandığı belirtildi. Eurobond tarafında ise sekiz haftadır aralıksız çıkış olduğu, lakin çıkış ölçülerinin görece küçük kaldığı tabir edildi.
Özel kesim tahvilleri tarafında da emsal halde çıkışların sürdüğü, Ocak ayında yaşanan girişlerin aksine döndüğü belirtildi. Fakat bu piyasanın küçüklüğü nedeniyle genel görünüm üzerinde sonlu tesiri olduğu vurgulandı. Yabancı yatırımcı ilgisinin kalıcı biçimde toparlanabilmesi için dataların birkaç hafta daha izlenmesi gerektiği değerlendirildi.
Yerleşik Yatırımcı Dövizden Uzaklaşıyor, Fonlara Yöneliyor
Yerleşik yatırımcıların döviz hesaplarında son iki haftada net satış eğilimi gözlemlendi. Hem gerçek hem de hükmî şahısların döviz durumlarında gerileme olduğu, bu durumun TL’ye olan inancın artmaya başladığını gösterdiği söz edildi. Fakat dövizden çıkan bu kaynakların direkt TL vadeli mevduata yönelmediği belirtildi. TL mevduatlarda sonlu bir artış görülürken, temel yönelimin para piyasası fonlarına olduğu saptandı.
Para piyasası fonlarına yalnızca son haftada yaklaşık 600 milyar TL’lik giriş olduğu hesaplandı. Bu fonlara olan ilgide, artan faiz oranlarının ve enflasyon beklentilerinin tesirli olduğu vurgulandı. Bilhassa kısa vadeli faizlerin cazip hale gelmesiyle birlikte, yatırımcıların kısa vadeli TL durumlarına yönelme eğilimi güçlendi. Para piyasası fonlarındaki bu eğilimin önümüzdeki haftalarda da devam edebileceği değerlendirildi.
KKM (Kur Muhafazalı Mevduat) dışı TL mevduatlara olan ilginin 4 haftalık hareketli ortalamayla incelendiğinde ise hudutlu bir toparlanma uğraşı gözlemlendi. Fakat bu toparlanmanın şimdi besbelli olmadığı, yatırımcıların daha çok kısa vadeli eserleri tercih ettiği bildirildi. Mevduatlarda TL’nin hissesi %57,4’ten %57,7’ye yükselirken, dövizin hissesi %39,4’ten %39,3’e, KKM’nin hissesi ise %3,2’den %3,1’e geriledi.
Rezervlerde Dönüş Başladı, Kartlı Harcamalarda Sektörel Ayrışma Derinleşti
Merkez Bankası rezervlerinde 28 Nisan prestijiyle taban düzeylerin görülmesinin akabinde manalı bir toparlanma yaşandığı belirtildi. Swap hariç net rezervlerde yaklaşık 6 milyar dolarlık artış kaydedildiği; bu artışın yaklaşık 1-1,5 milyar dolarının altın fiyatlarındaki yükselişten kaynaklandığı, geri kalan kısmın ise direkt rezerv birikimi olduğu söz edildi. Brüt rezervlerin 143 milyar dolar düzeyine ulaştığı ve net rezervin 32 milyar dolar civarında seyrettiği belirtildi. Swap hariç net rezerv ise 13 milyar dolar düzeyine yaklaştı.
Yurt içi talebe ait olarak kartlı harcama bilgileri üzerinden yapılan değerlendirmede, son bir yılda kartla yapılan harcamalarda %52’lik bir artış kaydedildi. Bu artışta hem fiyat tesirinin hem de kart kullanımındaki yaygınlaşmanın tesirli olduğu söz edildi. Yıllık enflasyon beklentisinin %37 olduğu dikkate alındığında, kimi bölümlerdeki harcama artışlarının enflasyonun altında kalması zayıf talep olarak değerlendirildi.
Zayıf talep görülen bölümler ortasında elektronik ve beyaz eşya, sigorta, giysi, aksesuar ve havayolu hizmetleri öne çıktı. Bilhassa beyaz eşya ve elektronik kesiminde, iç talebin düşük seyretmesi piyasa performansıyla da örtüşen bir zayıflama işareti olarak değerlendirildi. Havayolu dalındaki düşüşte dönemsellik tesirinin rol oynayabileceği, sigorta tarafında ise talebin gereğince güçlü olmadığı vurgulandı.
Pozitif ayrışan dalların başında ise sıhhat hizmetleri ve kozmetik dahil olmak üzere sıhhat harcamaları yer aldı. Bu alandaki harcamaların yıllık bazda %70 artış gösterdiği belirtildi. Kuyumculuk harcamalarında da %100’e yakın artış gözlemlendiği, lakin bu artışın büyük ölçüde fiyat tesirinden kaynaklandığı tabir edildi. Mobilya bölümünde ise evvelki haftalara kıyasla bariz bir toparlanma yaşandığı ve bölümün yine güç kazandığı belirtildi.
