Zeynel Balcı: TCMB’den faiz indirimi ne zaman? Borsa’nın tek umudu yabancılar

Piyasalarda belirsizlik sürerken, yatırımcıların odağı yüksek faiz, döviz kurları, altın ve enflasyon üzere makro göstergelere kaydı. TCMB’nin evvelki faiz artırımlarıyla birlikte mevduat faizleri önemli oranda yükseldi. Bu durum hem tasarruf sahiplerini “risksiz getiri”ye yöneltti hem de borsa üzerinde baskı oluşturdu.
Ancak piyasada artık öteki bir beklenti hakim: Haziran sonrası TCMB’nin faiz indirimine başlayabileceği öngörülüyor. Faizlerin geldiği bu yüksek düzeylerin sürdürülebilirliği sorgulanıyor. Hâlihazırda yıllık enflasyon yüzde 38,1 civarında. Kur geçişkenliği nedeniyle bu sayının bir ölçü daha artabileceği konuşulsa da yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 30 düzeylerine inmiş durumda. Bu da mevduat faizlerinin hala gerçek getiri sunduğu manasına geliyor.
Yüksek Faiz, Borsa İçin Önemli Bir Alternatif
Faiz oranlarının bu kadar yüksek seyrettiği ortamda borsaya olan ilgi doğal olarak zayıfladı. Yatırımcılar defansif davranıyor; altın, döviz ve mevduat üzere inançlı limanlara yöneliyor. Bu eğilim, son haftalarda altın fiyatlarındaki hareketlilikte de kendini gösteriyor. Hatta TCMB bilgilerine nazaran 14 Mart’tan bu yana yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatlarında 17 milyar dolarlık artış yaşandı.
TCMB, TL’ye geçişi destekleyecek yeni adımlar atsa da mevcut yüksek faiz oranları gerçek iktisat açısından da sorun teşkil ediyor. Ankara Sanayi Odası Başkanı Seyit Ardıç’ın, “Yüzde 60’ların üzerine çıkan kredi maliyeti ile üretimin sürdürülmesi bile güç,” tabiri gerçek kısmın içinde bulunduğu darboğazı ortaya koyuyor. Bu tablo, faiz indiriminin hem piyasa hem iktisat için neden beklendiğini açıklıyor. Lakin zamanlama hâlâ net değil.
Yabancı Yatırımcılar Yine Alım Yaptı
Piyasaların umut bağladığı bir öteki gelişme ise yabancı yatırımcıların yine alıma başlaması oldu. 25 Nisan haftasında yabancılar; 92 milyon doları pay senedi, 476 milyon doları tahvil-bono olmak üzere toplam 568 milyon dolarlık alım yaptı. Evvelki haftalarda yüksek satış gerçekleştiren yabancıların bu dönüşü şimdi güçlü bir trend olmasa da dikkat cazip.
Bu gelişmelerin yanı sıra TCMB rezervlerindeki erime sürüyor. 25 Nisan haftasında brüt rezervler 5,5 milyar dolar düşüşle 141 milyar dolara, swap hariç net rezervler ise 16,4 milyar dolara geriledi.
Nisan Enflasyonu Bekleniyor
Yarın açıklanacak olan nisan enflasyonu da piyasalar açısından kritik. TCMB’nin son metninde “bir ölçü yüksek” olacağı sinyali verilmişti. Beklentiler aylık bazda yüzde 3’ün biraz üzerinde. İstanbul’da nisan ayında perakende fiyatlar yüzde 3,21, toptan fiyatlar ise yüzde 1,46 arttı. Besin fiyatlarına mümkün don tesiri ve dövizdeki yükseliş, bilgiyi üst çekebilir.
Borsada Takviye Düzeyleri Takipte
Borsa İstanbul’da zayıf seyir sürüyor. BIST 100 Endeksi’nde düşüşler devam ederken, ilk takviye düzeyleri 9.050-9.000 puan ortasında yer alıyor. Daha güçlü satışlarda 8.870 ve 8.560 puanlar gündeme gelebilir. Üst istikametli hareketlerde ise 9.300 ve 9.400-9.500 direnç düzeyleri değer taşıyor. Lakin 9.500’ün kırılması güçlü bir toparlanma için koşul.
Borsada baskının bir öbür nedeni ise zayıf birinci çeyrek bilançoları. Birçok sanayi şirketi ve holding ziyan açıklarken, kârlar büyük oranda bankacılık dalında ağırlaştı. Lakin bankacılık kârlarının sürdürülebilirliği de artan kur ve faizle birlikte risk altında.