Sosyal Medya’dan ağımıza düşenler: İki yazar dövize kaçışı yorumladı
İmamoğlu’nun tutuklanmasından bu yana sıcak para kaçtı, kişiseller tekrar dövize dönmeye başladı, TCMB rezervleri ise güneşte kar tanesi üzere eridi. Neler oluyor? İşte Ömer Faruk Gencal ve Uğur Gürses’in toplumsal medya paylaşımları.
Para nereden nereye kaçtı?
Gedik Yatırım tahliline nazaran, 4 Nisan haftasında swap hariç net rezervlerde 5,5 milyar $’lık azalış, yurtdışı yerleşiklerin 2 milyar $’lık DİBS satışı ve DTH’lardaki 3,3 milyar $ artış öne çıkıyor.
Ayrıca, TCMB Analitik Bilanço bilgilerine nazaran, swap hariç rezervlerde 9 Nisan itibariyle 11,7 milyar $’lık düşüş daha olduğunu hesaplıyoruz. Haftalık hareketleri şöyle sıralayabiliriz:
➢ Parite tesirinden arındırılmış DTH bireysellerin 503 milyon $ ve kurumsalların 2.804 milyon $ alımları ile yaklaşık 3.307 milyon $ artış gösterdi. 29 Mart 2024 haftasından bu yana bakıldığında ise döviz mevduatlar 10,7 milyar $ gerilerken, bunun 8,6 milyar $’ı bireysellerden, 2 milyar $’ı ise kurumsallardan kaynaklandı.
➢ KKM haftalık 14,2 milyar TL (0,5 milyar $) çıkışla 744 milyar TL’ye geriledi. KKM hesaplarında Ağustos 2023’te ulaşılan zirve noktadan çözülme 2,7 trilyon TL’ye (116,5 milyar $’a) ulaşmış durumdadır.
➢ DTH + KKM’nin toplam mevduat içerisindeki hissesi ise %41,2’den %42,4’ye artış göstermiştir. DTH ve KKM hesaplarının toplam mevduat içindeki hissesi Ağustos 2023’te %68,4 düzeyindeydi.
Ömer Faruk Gencal
Bilimsel niyet yenileniyor: Artık bağlantısal bütünsellik çağındayız.
Karmaşık sistemler yalnızca mantık zinciriyle değil, bağlam ve bağlantılar ağı içinde tahlil edilir. Tümevarım ve tümdengelim tek başına yetmez.
📍TCMB’nin 44.5 milyar dolarlık rezerv satışını “küresel dalgalanma” mazeretiyle açıklamak, bu bağlantısal bütünü görmezden gelmektir.
📍19 Mart’ta küresel piyasalarda önemli bir oynaklık yoktu.
📍TL faizleri artmasına karşın döviz mevduatları 217 milyar dolara çıktı. Bu tabloyu dışsal faktörlerle açıklayamazsınız.
Bu açıklama bilim değil, algı idaresidir.
Ekonomik sorumluluğu örtmeye çalışan siyasal bir manipülasyondur.
Aklı başında insanları aptal yerine koymak ucuz bir siyaset oyunudur.
Ve kusura bakmayın, aklınız bu bütünlüğü kurmaya yetmiyorsa bari sessiz kalın.
Uğur Gürses
Zayıf mali piyasa bilgisi olan bürokratlar, ‘cin fikirleriyle’ para piyasası fonlarına yüzde 10 tahvil mecburiliği getirdiler. 1987’de kurulan yatırım fonları tarihçesinde birinci ziyan eden likit fon-para piyasası fonu yaratmayı becerdiler.
Teknokratlığı ‘düğmeye basınca’ düzenlemelerle otomatik çalışan piyasalar mühendisliği zannetmeleri yüzünden…
19 Mart kriziyle faizler yükselince tahvillerdeki ziyanlar para piyasası fonlarının getirisini günlükte negatife düşürdü. (Kaçışın boyutu; 11 Nisan vaziyetiyle, 227 bin kişi -705 milyar TL) Panikleyen yatırımcılar döviz hesaplarına, döviz fonlarına ve başta hür para piyasası fonları olmak üzere başka araçlara geçti.
Döviz cinsi özgür fonlara akan ölçü 1.9 milyar dolar karşılığı…DTH’a geçenleri ölçemiyoruz.
Küçük yatırımcılara risk ölçümü yapan düzenlemeleri getiren bürokratların kendilerinin bu ölçümden sınıfta kaldıkları çok açık…
