ANALİZ: İhracatta toparlanma sinyalleri
İhracat yeni yıla zayıf başlangıç yaparken, öncü göstergeler Avrupa’da güçsüz talebe rağmen toparlanma muştusu veriyor. ISO İhracat İklimi Endeksi Ocak ayında 51,2’ye yükseldi. Endeks, üst üste 13. ayda da güzelleşmeye işaret ederek ihracatçıların geleceğe inançla baktığını anımsattı.
ISO ve S&P Küresel tarafından derlenen imalat sanayi PMI, ihracat siparişleri için karamsar bir görüntü çizmişti: “Talep ortamındaki sakinlik, yeni siparişlere ait datalara de yansıdı. Hem toplam yeni siparişler hem de yeni ihracat siparişleri evvelki aya nazaran yavaşlama kaydetti.
Öte yanda, Akbank Ekonomik Araştırmalar Ocak öncü dış ticaret bilgilerini şöyle kıymetlendirdi: Ticaret Bakanlığı’nın süreksiz bilgilerine nazaran, dış ticaret istikrarı ocak ayında 7,7 milyar $ açık verirken, 12 aylık birikimli dış ticaret açığı 82,2 milyar $’dan 83,7 milyar $’a yükseldi. Dış ticaret açığı mevsimsellikten arındırılmış olarak bir evvelki aya kıyasla güzelleşmeye devam etti. Bu güzelleşmede altın ve güç ithalatındaki azalışın yanı sıra altın ve güç hariç istikrardaki düzgünleşme tesirli oldu. Ocak ayında altın ithalatı 1,5 milyar $ ile evvelki 3 aylık ortalamasının (1,9 milyar $) altında gerçekleşti. Mücevherat ithalatının da gerilediği görülüyor.
İhracat (mevsimsellikten arındırılmış) Ocakta aylık bazda %1,4 arttı. Altın ihracatında artış ivme kaybetmekle birlikte devam etti ve ocak ayında 384 milyon $ oldu. Güç ihracatı (m.a.) ise ocakta 1,3 milyar $’a yükseldi. Altın ve güç hariç ihracat (m.a.) da aylık bazda %1,1 artış gösterdi. Euro dolar paritesinde ocak ayındaki güzelleşmenin aylık bazda ihracat artışına dayanak verdiğini düşünüyoruz.
ISO, ihracat iklimi endeksini yayınlarken şu yorumu yaptı:
Türkiye imalat dalının ana ihracat pazarlarındaki faaliyet şartlarını ölçen İSO Türkiye İmalat Dalı İhracat İklimi Endeksi’nin ocak ayı sonuçları açıklandı.
Endekste eşik kıymet olan 50’nin üzerinde ölçülen tüm sayılar ihracat ikliminde güzelleşmeye, 50’nin altındaki pahalar ise bozulmaya işaret ediyor.
Sonuçlara nazaran, aralıkta 50,9 olan İSO İmalat Kesimi İhracat İklimi Endeksi, ocakta 51,2’ye yükselirken, dış talep şartlarında üst üste 13. ayda da düzgünleşme işareti görüldü. Kelam konusu düzgünleşme, ölçülü olmakla birlikte Ağustos 2024’ten bu yana en bariz seviyede gerçekleşti.
Avrupa’daki zayıflık olumsuz etkiledi
İmalat endüstrisi ihracatında, yüzde 8’lik hissesi ile Türkiye’nin en büyük dış pazarı pozisyonunda bulunan Almanya’da üretim 7 aylık düşüşün akabinde ocakta yatay seyir izledi. Birleşik Krallık ve ABD’de ekonomik aktivite, 2024’ün son ayına nazaran ivme kaybetmesine karşın ocakta da genişleme bölgesinde yer aldı.
Geçen ay Türkiye’nin en büyük 10 ihracat pazarı içerisinde üretimin güçlü artış sergilediği öbür iki ülke ise İspanya ve Rusya oldu.
Avrupa’nın kimi değerli pazarları başta olmak üzere kimi ülkelerde gözlenen zayıflık belirtileri ise genel görünümü olumsuz etkiledi. İtalya, Fransa, Hollanda ve Romanya’da üretim yeni yıla daralmayla başladı. Romanya’daki düşüş, ülkenin 19 aylık anket geçmişinin en yüksek oranında gerçekleşti.
En yüksek büyüme Ortadoğu ülkelerinde
Orta Doğu, en yüksek büyüme oranlarının kaydedildiği bölge olma özelliğini korudu. Suudi Arabistan’da genişleme son 1,5 yılın en yüksek suratında kaydedilirken, Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) petrol dışı ekonomik aktivite güçlü artış eğilimini sürdürdü. Emsal formda, Hindistan ve Kuveyt’te de üretim güçlü arttı.
Anket kapsamında takip edilen ülkeler içerisinde ekonomik aktivitedeki en besbelli zayıflama Güney Afrika’da gözlendi. Kelam konusu düşüş, birebir vakitte son 3,5 yılın en yüksek suratına ulaştı.
